De slimme thermostaat wordt in de huidige economie gepromoot als een apparaat dat extra inzicht, extra comfort en extra gemak geeft. Het is niet enkel meer een thermostaat, maar verworden tot het centrale onderdeel van de domotica oplossing voor het hele huis. Toegegeven, zowel met de huidige generatie slimme thermostaten als de betere domotica oplossingen zijn de genoemde voordelen te realiseren. Echter de technische ontwikkelingen en de nadelen van huidige generatie slimme thermostaten worden onderbelicht.
Nadelen van de slimme thermostaat
Het belangrijkste nadeel van de slimme thermostaat en van vele andere domotica oplossingen, is dat het centrale onderdeel lokaal in het gebouw aanwezig moet zijn en dicht bij de sensoren en schakelaars die uitgelezen en bediend worden.
Hierdoor dient de centrale controller bijgewerkt te zijn met de laatste versie van de software waarin alle beveiligingslekken zijn aanpakt en nieuwe mogelijkheden toegepast kunnen worden. Bij de hoeveelheid aan centrale consoles die momenteel in gebruik is, betekent dit dat een automatisch update proces moet plaats vinden. Dit update proces kan mislukken zonder medeweten van de gebruiker (foutmeldingen worden stelselmatig genegeerd omdat het apparaat gewoon werkt). De kans op het mislukken van een update is bij decentrale apparaten groter, omdat er verschillende versies van de hardware oplossing in gebruik zijn.
Voor de leverancier betekent dit dat support naar de eindgebruiker geboden dient te worden om het update proces correct te laten verlopen. Dit verhoogt de kosten en zorgt indirect voor een hogere prijs van de producten.
Bij het achterwege blijven van nieuwe functionaliteit heeft dat voor de meeste gebruikers geen nadelige gevolgen. De huidige functionaliteit (die meestal al werkt) blijft gehandhaafd en het apparaat blijft functioneren.
Bij het dichten van beveiligingslekken is dat een ander verhaal. Doordat de beveiliging van het apparaat niet op het laatste niveau staat, kan dit grote risico’s met zich mee brengen.
Inbrekers nieuwe stijl
Indien met de slimme thermostaat of met de domotica oplossing sloten op deuren en ramen bediend worden, is dit een serieus gevaar. Stel je de inbreker voor die met een iPad of andere tablet door de straat loopt en automatisch connectie kan maken met de slimme thermostaat of domotica oplossing doordat de beveiliging niet op orde is. Wat is er dan mooier om meteen maar even alle sloten open te maken, zodat je gewoon naar binnen kunt lopen! Behalve het risico op diefstal en geweld, is het tevens de vraag wat de inboedel verzekering zal zeggen als blijkt dat niet alle beveiliging updates toegepast zijn. Waarschijnlijk zal de verzekering de schade niet dekken of een juridisch gevecht aan gaan. Met als gevolg dat je de schade niet of heel laat betaald krijgt en ondertussen zelf de financiële middelen moet zien te krijgen voor vervanging van gestolen spullen.
Als je geen sloten met de slimme thermostaat of domotica oplossing bediend, dan is er nog steeds het risico dat onbevoegden de verwarming of andere apparaten kunnen bedienen. Tevens kunnen ze zien of er op dat moment iemand thuis is.
Vervanging van een defecte slimme thermostaat
Naast de risico’s in de beveiliging, dient eenieder zich te realiseren wat de levensduur van de slimme thermostaat of domotica oplossing is. Als de centrale component defect raakt, kan dezelfde oplossing en inrichting dan opnieuw gedaan worden? Is ergens beschreven hoe deze ingericht is, of een backup gemaakt? Als je het hele huis geautomatiseerd hebt met 10 sensoren en 20 schakelaars, dan wordt het lastig om de identieke inrichting opnieuw te realiseren. Wellicht is de centrale component niet meer te verkrijgen en betekent dit tevens dat een aantal sensoren of schakelaars niet meer kunnen functioneren.
Domotica nieuwe stijl
Met de mogelijkheden die de techniek ons biedt, is het echter mogelijk om een aantal van deze tekortkomingen te omzeilen. Met de opkomst van het Internet der Dingen worden er steeds meer apparaten rechtstreeks verbonden met Internet. Dit zijn zowel sensoren die iets meten als schakelaars waarmee je iets kunt bedienen. Tevens opent dit de deur naar mogelijkheden om de centrale component van een domotica oplossing af te nemen via een Cloud oplossing. Sensoren rapporteren rechtstreeks naar de Cloud oplossing en schakelaars kunnen via dezelfde Cloud oplossing bediend worden. De centrale oplossing is hiermee verworden tot een software oplossing, waarbij in huis geen centraal kastje meer nodig is. Ondersteuning van oudere apparaten en het maken van back-ups is hiermee simpel centraal in te regelen. Met de huidige Cloud oplossingen kan een welhaast onbeperkte opslag van gegevens er voor zorgen dat je de temperatuur, stroomverbuik en andere gegevens tot jaren geleden terug op kunt roepen.
Dit betekent tevens dat de gebruiker zich niet meer druk hoeft te maken over updates en beveiliging, dat is het domein geworden van de centrale oplossing. De bediening vindt plaats via smartphone of tablet, zoals men vaak bij een slimme thermostaat of domotica oplossing al gewend is. Dit is zoals de gebruikers van sociale media en Cloud diensten al jaren gewend zijn en als erg prettig hebben ervaren.
Gescheiden LoRaWAN netwerk
De afhankelijkheid van de eigen stroom en Internet voorziening kan beperkt worden door gebruik te maken van sensoren en schakelaars die communiceren via een LoRaWAN oplossing. De hiervoor benodigde communicatie behelst korte berichten die weinig bandbreedte vergen van een verbinding. Door gebruik te maken van de LoRaWAN technologie is het mogelijk om sensors en andere apparatuur te laten communiceren zonder dat er een bekabelde, WiFi of 3G verbinding voor nodig is. LoRaWAN is een technologie speciaal voor communicatie voor het Internet der Dingen, met een reikwijdte van 3-15 kilometer reikt het verder dan WiFi en door het lage energieverbruik kunnen apparaten wel 3 jaar op één batterij functioneren. Tevens is er geen mobiel abonnement nodig om gebruik te kunnen maken van het LoRaWAN netwerk.
Nieuwe mogelijkheden
Doordat de gegevens in een Cloud toepassing staan, is het mogelijk om ook andere functionaliteiten te ontwikkelen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het combineren van de weersverwachting met de aansturing van de ketel (nog slimmere thermostaat functie).
Maar het is ook mogelijk om de gegevens van de brandmelder niet alleen zelf te zien of via de App over gealarmeerd te worden, deze gegevens kunnen meteen ook doorgestuurd worden naar de brandweer. Hiermee is de brandweer in staat om meteen te zien welke luchtwaarden (bijvoorbeeld temperatuur, vochtigheid, koolstofdioxide, stikstofoxide) te hoog zijn en hiermee beter de brand te diagnosticeren en sneller te kunnen reageren. Automatisch kan dan via de domotica oplossing al de stroom uitgeschakeld zijn in huis om de schade zoveel mogelijk te beperken.
Deze oplossing zorgt voor het sneller en beter kunnen reageren door de brandweer, maar tevens voor lagere kosten voor de brandweer. Er kan belastinggeld bespaard worden doordat er minder uitrukken voor vals alarm plaats vinden.